Spis treści
Czym jest zbrojenie fundamentu i dlaczego jest potrzebne?
Zbrojenie fundamentu polega na wzmocnieniu betonowych elementów prętami stalowymi. Połączenie betonu z prętami stalowymi tworzy tzw. żelbet. Sam beton dobrze przenosi ściskanie, ale kiepsko radzi sobie z rozciąganiem, dlatego właśnie potrzebuje stalowych prętów.
Zbrojenie fundamentu chroni konstrukcję budynku przed pękaniem i nierównomiernym osiadaniem, a także przed skutkami przemarzania gruntu i działaniem wód gruntowych.
Bez zbrojenia, fundament może pękać, a w efekcie budynek może osiadać nierównomiernie lub nawet się „rozjechać”.
Gotowe zbrojenie fundamentu jest więc kluczowym elementem wspierającym konstrukcję Twojego domu. W tym przypadku nie możesz oszczędzać!
Odebranie zbrojenia fundamentów jest formalnym etapem budowy domu, dokonuje go kierownik budowy. Polega to na sprawdzeniu, czy zbrojenie zostało wykonane zgodnie z projektem.
Jakie są zasady prawidłowego zbrojenia fundamentów?
Aby prawidłowo wykonać zbrojenie fundamentu, stal zbrojeniowa musi być odpowiedniej klasy. Najczęściej używa się prętów żebrowanych o średnicy 12 – 16 mm, B500B lub AIIIN. Do strzemion stosuje się stal gładką fi 6 – 8 mm.
Ważna jest także otulina betonowa, która zabezpiecza przed wilgocią i korozją. Pręty muszą być otoczone warstwą betonu na minimum 5 cm.
Pręty muszą być czyste. Stal nie może być ani zabrudzona, ani zardzewiała, ponieważ pogarsza to przyczepność betonu.
Pręty zbrojeniowe powinny być łączone na zakładkę, czyli muszą nachodzić na siebie na odpowiednio długim odcinku – co najmniej 40 razy tyle, ile wynosi średnica użytego pręta.
Zbrojenie nie może być spawane, tylko związane drutem stalowym w taki sposób, aby całość tworzyła sztywną konstrukcję, która nie przesunie się podczas betonowania.
Jak wygląda przygotowanie gruntu pod zbrojenie fundamentów?
Aby przygotować grunt pod zbrojenie fundamentu, w pierwszej kolejności wykonuje się geodezyjne wytyczenie budynku, a następnie wykop.
Aby ustabilizować grunt i zapewnić podstawę, na dnie wykopu stosuje się podkład z chudego betonu na około 10 cm.
Na podkładzie z chudego betonu rozkłada się izolację przeciwwilgociową, czyli folię budowlaną, papę lub masę bitumiczną.
Dopiero na tak przygotowanym gruncie układa się zbrojenie. Najpierw układa się pręty dolne, następnie strzemiona i pręty górne. Pręty spoczywają na tzw. „koziołkach”, czyli plastikowych dystansach, aby były odpowiednio wyniesione nad podłożem.
W miejscach, gdzie fundamenty będą łączyć się ze ścianami nośnymi, zostawia się tzw. startery, czyli pręty łączące się ze zbrojeniem elementów żelbetowych.
Czym jest zbrojenie ław fundamentowych oraz zbrojenie płyty fundamentowej?
Zbrojenie ław fundamentowych
Zbrojenie ław fundamentowych jest najczęściej spotykanym sposobem wzmacniania fundamentów w domach jednorodzinnych.
Ławy są pojedynczymi betonowymi „belkami”, które biegną pod ścianami nośnymi budynku. Zadaniem ław jest rozłożenie ciężaru domu na grunt.
Zbrojenie ławy składa się zazwyczaj z czterech stalowych prętów żebrowanych o średnicy 12 – 16 mm. Pręty te połączone są poprzecznymi strzemionami z cieńszej stali o średnicy około 6 mm, rozmieszczonymi co około 25 – 30 cm. Całość układa się na wykopie, na warstwie chudego betonu z odpowiednim dystansem od ziemi.
To rozwiązanie jest ekonomiczne i proste, ale wymaga stabilnego i nośnego gruntu.
Zbrojenie płyty fundamentowej
Płyta fundamentowa jest żelbetową „podłogą” pod budynkiem. Równomiernie rozkłada ciężar budynku na całą powierzchnię gruntu. Jest to droższe i bardziej pracochłonne rozwiązanie, ale oferuje dużo większą stabilność, szczególnie na bardziej wymagających gruntach.
Zbrojenie płyty to gęsta siatka stalowych prętów, która jest układana na dole i na górze płyty. Pręty te najczęściej mają średnicę 10 – 12 mm i są rozmieszczane co 15 – 20 cm. Całość układana jest na odpowiedniej izolacji i warstwie betonu, a następnie zalewana jest grubą warstwą betonu konstrukcyjnego.
Zbrojenie stóp fundamentowych
Stopy fundamentowe to punktowe fundamenty, które stosuje się najczęściej pod słupami lub kominami. Przenoszą one obciążenia budynku na grunt tylko w konkretnych miejscach.
Zbrojenie stopy to zwykle siatka z prętów stalowych ułożonych w dwóch kierunkach oraz pionowe pręty (tzw. startery), które łączą ją ze słupem. To niewielki, ale bardzo ważny element nośny konstrukcji.
Jakie zbrojenie będzie więc najlepsze dla Twojego domu? Przygotowaliśmy konkretne porównanie:
| Ława fundamentowa | Płyta fundamentowa | Stopy fundamentowe | |
| Zbrojenie | Proste – 4 pręty + strzemiona | Gęsta siatka prętów | Siatka dolna i górna, pionowe startery |
| Koszt | Tańsze | Droższe | Zależy od liczby i rozmiaru stóp |
| Czas wykonania | Krótszy | Długi | Krótszy |
| Odporność na osiadanie | Mniejsza – wrażliwa na warunki gruntu | Większa – dobrze znosi grunty słabe | Większa |
| Grubość betonu | 30 – 40 cm | 20 – 30 cm | 40 – 80 cm |
| Wymagania gruntowe | Musi być grunt nośny | Nadaje się na słabe grunty | Wymaga punktowo nośnego gruntu lub zbrojenia głębokiego |
Jakie są najczęściej popełniane błędy przy zbrojeniu fundamentów?
Najczęstszymi błędami przy zbrojeniu fundamentów są: zbyt mała otulina betonowa, która powoduje rdzewienie zbrojenia i jego osłabienie oraz zbyt krótkie zakłady i złej długości zakotwienia prętów, osłabiające ciągłość i prowadzące do pęknięć.
Problemem może być także brak dystansów pod zbrojeniem, gdy pręty leżą na ziemi zamiast być zatopione w betonie.
Należy unikać brudnych lub zardzewiałych prętów, ponieważ mają gorszą przyczepność, co może prowadzić do pękania fundamentu.
Pamiętaj także, że zbyt rzadkie strzemiona obniżają nośność ławy.
Ile kosztuje zbrojenie fundamentu?
Jak obliczyć zbrojenie fundamentów? Obliczanie zbrojenia wykonuje się na podstawie: warunków gruntowych, obciążeń budynku, rodzaju fundamentów, obliczeń statycznych. Na tej podstawie dobiera się średnicę i liczbę prętów, rozstaw i długość zakładów, klasę stali oraz otulinę betonową.
Cena zbrojenia fundamentu zależy od rodzaju fundamentu, ilości i rodzaju stali, robocizny i lokalizacji.
Szacunkowe koszty to:
od 10 000 – 18 000 zł za ławy fundamentowe,
od 25 000 – 40 000 zł za płytę fundamentową.
Podsumowanie
- Zbrojenie fundamentu jest stalowym szkieletem w betonie, który wzmacnia trwałość konstrukcji budynku i chroni go przed pękaniem fundamentów, wilgocią oraz nierównym osiadaniem na gruncie.
- Wykonując zbrojenie fundamentów pamiętaj, że aby zbrojenie było trwałe i spełniało swoją rolę, musi być wykonane zgodnie z projektem oraz z użyciem dobrej jakości stali dla zwiększenia jego trwałości.
- Do wyboru masz dwa główne typy zbrojenia fundamentów: ławy, które są tańsze i prostsze oraz płytę, która jest droższa ale bardziej odporna na trudne warunki gruntowe.